付録 D — 線形代数
D.1 固有値と固有ベクトル
\(n \times n\) 行列 \(\mathbf{A}\) に対し,ベクトル \(\mathbf{x} \neq \mathbf{0}\) とスカラー \(\lambda\) が存在して, \[ \mathbf{A} \mathbf{x} = \lambda \mathbf{x} \] が成り立つとき,\(\mathbf{x}\) を \(\mathbf{A}\) の固有ベクトル (eigenvector),\(\lambda\) を \(\mathbf{A}\) の固有値 (eigenvalue) と呼ぶ.
例 D.1 次のような \(\mathbf{A}, \mathbf{x}, \lambda\) を考える. \[ \mathbf{A} = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 1/2 & 1 \\ \end{bmatrix}, \quad \mathbf{x} = \begin{bmatrix} 2 \\ 1 \\ \end{bmatrix}, \quad \lambda = 2 \]
このとき,
\[ \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 1/2 & 1 \\ \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 2 \\ 1 \\ \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 4 \\ 2 \\ \end{bmatrix} = 2 \begin{bmatrix} 2 \\ 1 \\ \end{bmatrix} \]
が成り立つため,\(\mathbf{x}\) は \(\mathbf{A}\) の固有ベクトル,\(\lambda\) は \(\mathbf{A}\) の固有値である.
\(\mathbf{A} \mathbf{x} = \lambda \mathbf{x}\) は単位行列 \(\mathbf{I}\) を用いて \((\mathbf{A} - \lambda \mathbf{I}) \mathbf{x} = \mathbf{0}\) と書ける.このとき,\(\mathbf{x} \neq \mathbf{0}\) であるため,\(\det(\mathbf{A} - \lambda \mathbf{I}) = 0\) が成り立つ.
例 D.2 次のような行列 \(\mathbf{A}\) を考える. \[ \mathbf{A} = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 1/2 & 1 \\ \end{bmatrix} \]
このとき,\(\det(\mathbf{A} - \lambda \mathbf{I})\) は以下のようになる.
\[\begin{align*} \det(\mathbf{A} - \lambda \mathbf{I}) &= \det\begin{bmatrix} 1 - \lambda & 2 \\ 1/2 & 1 - \lambda \\ \end{bmatrix} \\ &= (1 - \lambda)^2 - 1 \\ &= \lambda^2 - 2\lambda \\ &= \lambda(\lambda - 2) \end{align*}\]
\(\lambda(\lambda - 2) = 0\) より,\(\lambda = 0, 2\) が得られる.